Hoogsensitieve kinderen zijn gevoeliger voor de wereld om hen heen. Ze ervaren de prikkels intenser en hebben een diepgaande verwerking. De gebeurtenissen die ze op een dag meemaken, raken ze niet zomaar kwijt. Die intense belevingswereld kan ervoor zorgen dat hoogsensitieve kinderen regelmatig piekeren. In dit blog lees je wat het piekeren voor jouw hoogsensitieve kind betekent en wat jij, als ouder, kunt doen.
Hoe kan het dat een hoogsensitief kind piekert?
Piekeren kan zich uiten in het voortdurend malen over gebeurtenissen, zich extreem zorgen maken over de toekomst of zich continu bezig houden met negatieve gedachten. Het kan zowel overdag als ‘s nachts plaatsvinden en kan voor een hoogsensitief kind erg vermoeiend zijn. De meeste hoogsensitieve kinderen beginnen met piekeren voor het slapen gaan. Mogelijke oorzaken van het piekeren zijn:
Piekeren over sociale interactie
Hoogsensitieve kinderen zijn vaak diepe denkers en hebben de neiging om situaties uitvoerig te analyseren. Hierdoor ontstaat er vaak overmatig piekeren over sociale interacties. Een voorbeeld van dit piekeren kan zijn dat een hoogsensitief kind na een speelafspraak blijft nadenken over eventuele dingen die verkeerd gegaan zijn, zoals mogelijke reacties van andere kinderen. Dit kan uiteindelijk leiden tot sociale angst en vermijdingsgedrag.
Piekeren over schoolprestaties
Hoogsensitieve kinderen hechten vaak veel waarde aan hun prestaties op school en streven naar perfectie. Dit kan leiden tot piekeren over hun schoolwerk. Voorbeeld: een hoogsensitief kind kan eindeloos nadenken over een toets die eraan komt, zich zorgen maken over het maken van fouten en bang zijn voor tegenvallende resultaten. Deze gedachten kunnen leiden tot stress en verminderde concentratie tijdens het leren.
Piekeren over wereldproblemen
Vanwege hun diepgaande gevoeligheid kunnen hoogsensitieve kinderen ook piekeren over wereldproblemen. Ze kunnen zich inleven in het lijden van anderen en zich zorgen maken over de toekomst van de planeet. Voorbeeld: een hoogsensitief kind kan zich veel zorgen maken over klimaatverandering en regelmatig denken aan de mogelijke gevolgen voor mens en natuur. Dit soort zorgen kunnen leiden tot angst en een gevoel van machteloosheid.
Piekeren over eigen emoties
Hoogsensitieve kinderen ervaren emoties intenser en hebben de neiging om diepgaand na te denken over hun gevoelens. Het kan voorkomen dat ze piekeren over de oorsprong en betekenis van hun emoties. Ze kunnen zich bijvoorbeeld afvragen waarom ze zo vaak verdrietig of boos zijn, en dit kan leiden tot angst of een gevoel van onzekerheid over hun eigen emoties.
Wat zijn de gevolgen van piekeren voor een hoogsensitief kind?
Hoogsensitieve kinderen hebben vaak een verhoogde gevoeligheid voor prikkels, waardoor ze sneller overprikkeld kunnen raken. Piekeren kan ook voor overprikkeling zorgen bij hoogsensitieve kinderen. En dat wil je nu nét voorkomen bij jouw kind. Andere gevolgen van piekeren zijn:
Angst
Door de diepgaande verwerking van alle informatie in het brein, kan een hoogsensitief kind ook veel meer associaties maken bij een bepaald beeld of gebeurtenis. Het kan hierbij gaan om hun eigen fantasie (als in monsters), hun eigen gevoelens (frustratie, verdriet, boosheid) of de problemen in de wereld. Wanneer hoogsensitieve kinderen hierover blijven piekeren én geen antwoorden of handvatten krijgen om mee om te gaan, kunnen ze angstig worden. Angst voor het slapen gaan of angst voor hun gevoelens waardoor ze belemmert worden in het ondernemen van nieuwe dingen.
Stress
Als een hoogsensitief kind blijft piekeren, kan het zorgen voor een verminderde nachtrust. Wanneer jouw hoogsensitieve kind regelmatig piekert en daardoor slechter slaapt, kan jouw kind gestresst raken. Jouw kind maakt zich teveel zorgen over allerlei kleine en grote dingen. Dit werkt stressverhogend.
Slechte concentratie
Een hoogsensitief kind kan ook bijvoorbeeld piekeren over toetsen die gaan komen. Jouw kind kan hier dagen van te voren al over malen en zich zorgen maken. Uiteindelijk zorgt dit, samen met de slechte nachtrust, voor een slechte concentratie tijdens de toets.
Wat kun jij, als ouder, doen?
Wanneer jouw hoogsensitieve kind veel piekert, kan het jouw kind belemmeren in zijn dagelijks functioneren en welzijn. Hieronder vind je 3 tips die je kunt toepassen bij jouw hoogsensitieve kind die piekert:
Luister naar jouw kind
Luister empathisch naar je kind: Maak tijd vrij om naar je kind te luisteren en moedig hem of haar aan om over zijn of haar zorgen te praten. Geef je kind de ruimte om zijn of haar emoties te uiten zonder oordeel. Geef erkenning aan de gevoelens en gedachten van je kind en help hem of haar deze te begrijpen.
Leer jouw kind omgaan met zijn gevoelens en emoties
Ondersteun je kind bij het ontwikkelen van technieken om met piekergedachten om te gaan. Dit kunnen bijvoorbeeld ontspanningsoefeningen zijn, zoals diepe ademhaling of meditatie. Leer je kind ook om gedachten op papier te zetten of om gebruik te maken van creatieve expressie om gedachten los te laten. Er zijn speciale ‘dagboekjes” of ‘kaartensets’ voor kinderen om hun dag te evalueren. Deze boekjes of kaarten geven jou ook direct de gelegenheid om het gesprek met jouw kind aan te gaan over zijn gevoelens en emoties die dag.
Positieve praat
Moedig je kind aan om positief tegen zichzelf te praten. Leer hen om negatieve gedachten te vervangen door positieve en bemoedigende gedachten. Dit helpt hen om meer zelfvertrouwen op te bouwen en piekergedachten te verminderen.
Professionele begeleiding zoeken
Wanneer je zelf zoekende bent en hulp wilt in het omgaan met een hoogsensitief kind wat piekert, is het verstandig om professionele begeleiding in te schakelen. Ik, Nicole Lagerberg, heb jarenlange ervaring met het begeleiden van ouders van hoogsensitieve kinderen. Met mijn professionele begeleiding krijg je als ouder hulp in de begeleiding van jouw hoogsensitieve kind. Zo kan jouw hoogsensitieve kind beter omgaan met de situaties waarin hij piekert en kan het gezin hem hierbij helpen. Plan vrijblijvend een kennismakingsgesprek met mij in, zodat ik je hier meer over kan vertellen.
Begrip en empathie
Het is essentieel dat ouders begrip tonen voor de behoeften van hun hoogsensitieve kinderen en hen ondersteunen bij het vinden van effectieve methoden om te leren omgaan met het piekeren. Door een omgeving te creëren die rust en comfort biedt, kunnen ouders helpen hun hoogsensitieve kind meer innerlijke rust te krijgen. Dit gun ik iedereen! Bekijk hier mijn aanbod, waarmee ik jou, je hoogsensitieve kind, en de rest van je gezin kan helpen om weer rust te krijgen.