Hoogbegaafdheid uit zich op verschillende manieren. We weten inmiddels dat hoogbegaafdheid meer is dan een IQ alleen. Er is tegenwoordig ook veel meer aandacht voor de zogenoemde “ zijnskenmerken”, zoals Tessa Kieboom beschrijft. Het gaat onder andere ook om het perfectionisme, het kritische denken en de hooggevoeligheid. Een creatief hoogbegaafd kind onderscheidt zich door zijn unieke manier van denken en creatieve vermogens. Beelddenken is een vorm van denken waarbij het kind voornamelijk in beelden denkt in plaats van in woorden.
Creatief hoogbegaafde kinderen hebben vaak een rijke verbeeldingskracht en zijn in staat om complexe concepten op een creatieve manier te begrijpen en te verwerken. Ze zijn vaak gevoelig, intuïtief en hebben een oog voor detail. Deze eigenschappen maken hen tot uitstekende creatieve denkers en probleemoplossers.
Kenmerken hoogbegaafd kind en beelddenker
Beelddenken is een denkproces waarbij het kind voornamelijk visuele beelden gebruikt om informatie te verwerken en te begrijpen. Beelddenkers zijn over het algemeen snel en associatief in hun denken en hebben een goed ruimtelijk inzicht. Ze kunnen moeite hebben met het begrijpen en verwerken van verbale informatie, zoals geschreven instructies of mondelinge uitleg.
De oorzaken van beelddenken en hoogbegaafdheid zijn nog niet volledig bekend, maar er zijn een aantal factoren die hierin een rol kunnen spelen. Ten eerste kan genetische aanleg een rol spelen, aangezien beelddenken en hoogbegaafdheid vaak in bepaalde families voorkomen. Daarnaast kunnen omgevingsfactoren, zoals de opvoeding en stimulering van het kind, van invloed zijn op de ontwikkeling van deze denkstijl. Wat we zien in de kenmerken van een hoogbegaafd kind, wat gebruik maakt van beelddenken:
→ een goed geheugen
→ snelle informatieverwerking
→ een sterke verbeelding en creativiteit
→ problemen met concentratie op taken die hen niet interesseren
→ een sterke behoefte naar autonomie en zelfbeschikking
→ een sterk rechtvaardigheidsgevoel
→ vaak perfectionistisch en kritisch ingesteld (stel normen en tradities ter discussie).
Een creatief hoogbegaafd kind, als beelddenker, heeft vanwege zijn gevoelige aard al snel in de gaten dat het ‘anders’ denkt en voelt. (Lees meer hierover in “hoogbegaafd en hoogsensitief”). Dit gevoel kan ook een gevoel van eenzaamheid oproepen, waardoor het voor hem ook onveilig kan voelen. Wanneer een kind zich niet veilig voelt, raakt het gestrest. En in een stress situatie kun je niet tot leren komen.
Het brein van een hoogbegaafd kind
Ieder brein bestaat uit 2 hersenhelften en ieder kind denkt met beide hersenhelften. Het ene kind heeft een voorkeur voor de linker hersenhelft en het andere kind voor de rechter hersenhelft. Een hoogbegaafd zit veel in zijn hoofd en denkt vaak snel en intens.De rechter hersenhelft wordt geassocieerd met creativiteit, visualisatie, intuïtie en emotie. Het is verantwoordelijk voor het begrijpen van artistieke concepten, ruimtelijke inzichten en het herkennen van gezichten. Kinderen die hun rechterhersenhelft meer gebruiken, zijn vaak creatief, artistiek en hebben een sterke verbeeldingskracht.Aan de andere kant hebben we de linker hersenhelft, die meer gericht is op logica, analyse, taal en wiskunde. Deze hersenhelft is verantwoordelijk voor het begrijpen van taal, rekenkundige concepten en het oplossen van problemen. Mensen die hun linkerhersenhelft meer gebruiken, zijn vaak goed in analytisch denken, het maken van lijstjes en het volgen van logische stappen.Een hoogbegaafd kind als beelddenker gebruikt vaak zijn rechter hersenhelft.
Wat gebeurt er op school?
Op school wordt vooral gebruikgemaakt van de linker hersenhelft.
Deze manier van leren sluit vaak niet aan bij het creatieve, associatieve denken van een creatief hoogbegaafd kind als beelddenker.
Een voorbeeld:De leerkracht start een instructie en al pratend heeft de leerkracht het over het thema “huisdieren” zoals een kat. Een creatief hoogbegaafd kind, als beelddenker, maakt zich een voorstelling van een kat in het brein. Er komt dus een plaatje van een kat in zijn brein. Vervolgens gaat het creatief hoogbegaafde kind associëren met het woord “kat”. Als voorbeeld: oh een kat. Ja, mijn neefje heeft een kat, die is zwart en heeft een schattig wit neusje. En mijn buurjongen heeft ook een kat, die is rood met wit. Die kat was een keer kwijt en toen gingen we met de hele straat zoeken naar de kat. En toen bleek de kat onder het bed van de buurjongen te zitten. En zo’n bed als de buurjongen heeft, wauw dat zou ik ook wel willen. Dat is een soort hut. Net als die keer op vakantie, toen hebben we een boomhut gemaakt, waar we in konden klimmen. Het was daar op vakantie erg lekker warm en de ijsjes waren daar zo lekker. Je leest al dat alleen bij het woord “kat” het hoogbegaafde kind al aan veel verschillende dingen denkt. Van het ene onderwerp gaat hij naar het andere onderwerp.
Ondertussen gaat de leerkracht door met de instructie, en wanneer jouw kind klaar is met het associëren over de kat, zegt de leerkracht: zo, nu kunnen jullie aan de slag.
Het creatief hoogbegaafde kind, als beelddenker, heeft geen idee wat hij moet doen. Hij ziet iedereen aan de slag gaan, maar hij kan niet aan de slag. Dit kan een gevoel van falen oproepen: Waarom lukt het andere kinderen wel om aan de slag te gaan en ik niet?
En dan kun je zomaar opmerkingen krijgen als; hij luistert niet naar de instructie, hij is snel afgeleid, hij begrijpt het niet.
En dit kan voor een eenzaam gevoel zorgen bij een creatief hoogbegaafd kind. Aangezien creatief hoogbegaafde kinderen ook zeer gevoelig zijn, voelen zij deze opmerkingen intens. Deze emoties kunnen hem overspoelen, waardoor het kind ook weer sneller overprikkeld kan raken.
Dit kan ertoe leiden dat creatief hoogbegaafde beelddenkers uitvallen binnen het schoolsysteem.
Tips ouders beelddenker hoogbegaafd kind
Voor ouders van creatief hoogbegaafde kinderen is het belangrijk om te begrijpen hoe beelddenken werkt. Door hier meer inzicht in te krijgen, kunnen ze hun kind beter ondersteunen en helpen bij zijn of haar leerproces. Hier zijn enkele tips die ouders kunnen gebruiken om hun creatief hoogbegaafde kind met beelddenken te ondersteunen:
Gebruik visuele hulpmiddelen
Beelddenkers leren het beste door visuele informatie. Gebruik daarom visuele hulpmiddelen, zoals afbeeldingen, diagrammen en mindmaps, om informatie op een visuele manier te presenteren.
Geef ruimte voor creativiteit
Creatief hoogbegaafde kinderen gedijen in een creatieve omgeving waarin ze vrij kunnen denken en experimenteren. Moedig hun creatieve ingevingen aan en geef ze de ruimte om hun creativiteit te uiten.
Wees geduldig en begripvol
Beelddenkers hebben soms meer tijd nodig om informatie te verwerken en te begrijpen. Wees geduldig en begripvol als je kind moeite heeft met bepaalde taken of opdrachten. Bijvoorbeeld: de kamer opruimen. Vaak komt het creatief hoogbegaafde kind als beelddenker zoveel leuke dingen tegen, dat het vergeet om de kamer op te ruimen. Geef ze de tijd en ruimte om op hun eigen manier te leren.
Stimuleer probleemoplossend denken
Creatief hoogbegaafde kinderen zijn vaak creatieve probleemoplossers. Stimuleer hun probleemoplossend denken door ze uit te dagen met complexe taken en vraagstukken. Moedig ze aan om creatieve oplossingen te bedenken en hun ideeën te delen.
Zorg dat een creatief hoogbegaafd kind jou niet aan hoeft te kijken.
Dit kan namelijk heel erg afleiden van het overbrengen van de boodschap. Ze luisteren beter als ze je niet aan hoeven te kijken. Laat ze tijdens de instructie bijvoorbeeld tekenen of zit naast jouw kind tijdens het overbrengen van de boodschap.
Door deze tips toe te passen en je kind te ondersteunen in zijn of haar creatieve denkproces, kun je als ouder een waardevolle bijdrage leveren aan de ontwikkeling van je creatief hoogbegaafde kind met beelddenken. Het is belangrijk om je kind te stimuleren en te ondersteunen in zijn unieke manier van denken en leren, zodat hij of zij het beste uit zichzelf kan halen.
Tips voor school hoogbegaafd kind als beelddenker
Op school wordt vaak gebruikgemaakt van de linker hersenhelft tijdens het leren.Zeker bij vakken als rekenen en lezen.
Zorg dat de creatief hoogbegaafde beelddenker je niet hoeft aan te kijken tijdens de instructie.
Het werkt beter als hij bijvoorbeeld kan tekenen tijdens de instructie.
Zorg voor visuele ondersteuningsmiddelen.
Zorg voor begrip van het ‘creatief denkende brein”.
Wanneer een kind niet wordt afgerekend op een andere manier van leren, kan dit kind enorme leer sprongen maken. Het erkennen en begrijpen van het denken als beelddenker kan hierbij helpen.
Zorg bij de lesstof (tijdens het lezen of rekenen) voor zo min mogelijk plaatjes.
Een beelddenker leest de tekst dan niet en gaat direct naar het plaatje, om daar vervolgens allemaal associaties bij te maken.
Check regelmatig bij het creatief hoogbegaafde kind naar het gevoel.
Hoe voelt het kind zich op dat moment (aangezien overprikkeling op de loer ligt)?
Extra leuke tip: wijd een les aan het “leren”.
Hierin kun je samen met de klas gaan kijken op welke manieren je allemaal kunt leren en dat dit dus voor ieder kind anders kan zijn. Op die manier kun je direct kijken welk kind op welke manier het beste leert.
Niet zo gek dat deze hoogbegaafde kinderen als beelddenker graag met een scherm bezig zijn. Games en filmpjes gaan tegenwoordig heel snel, intens en worden visueel aangeboden. Op die manier krijgen ze de uitdaging waar ze zo naar op zoek zijn. Het zijn voor hen ook wel “voedende prikkels” om zich goed te kunnen voelen.
Meer weten?
Comments